Улуустааҕы оҕо киинэ араатар оҕолорго аналлаах түһүлгэтин сонуннара
00:00 20.02.2025 16+
Улуустааҕы оҕо киинэ араатар оҕолорго аналлаах түһүлгэтин сонуннара.
Олунньу 20 күнүгэр төрөөбүт дойдуга бэриниилээх буолуу, Кыайыы сылыгар, ол эбэтэр "Кыайыыны уһансыбыт дьоруойдар" диэн тиэмэҕэ сүрдээх дириҥ ис хоһоонноох араатар оҕолор Улуустааҕы күрэхтэрэ буолан ааста. Күрэх тэрийээччилэринэн буолаллар Улууспут оҕолору түмэр киинэ. Бу киини салайар эдэр талааннаах, барыга бары дьоҕурдаах Надежда Васильевна Саввинова.
Сарсыардаттан улууспут араас нэһилиэктэриттэн араатар оҕолор ыраахтан - чугастан айаннаан кэлээт сып - сырдык эйгэҕэ үөрэ - көтө муһуннулар.
Бастаан утаа сахалыы таҥастаах кыргыттар - уолаттар алаадьылаах кымыһынан күндүлээн, тойуктаан, алҕаан ыраахтан - чугастан кэлбит оҕолору, ыалдьыттары көрүстүлэр.
Аһыллыытыгар "Саллаат" диэн бэрт дириҥ ис хоһоонноох хоһоону Баатаҕай орто оскуолатын 4 "А" кылааһын уолаттара (Салайааччы: Ефимова Т.Е.) олох доргуччу ааҕан барыбытын долгуттулар.
Бу куонкурсу иилээн - саҕалаан , кэпсээн - ипсээн Мичийэ Васильевна Колесова олус бэркэ ыытта.
Курэхпит бырайыагын ааптарынан буолар, улэтигэр дьиҥ чахчы бэриниилээх, төрөөбүт Ийэ тыл туһугар ис дууһатыттан айымньылаахтык үлэлэһэр Мария Николаевна Артемьева. Кини сылын аайы тиэмэлэрин уларытан - тупсаран улэтин кэҥэтэн иһэрэ тута харахха быраҕыллар. Аны ыытыллыбыт күрэхтэргэ оҕолор кэпсээннэрин түмэн, кинигэ бэчээттээн оҕолорго, уһуйааччыларга, төрөппүттэргэ тарҕатан үлэлэрин сырдатан үөрдэр.
Салгыы араатар оҕолор күрэхтэрин дьүүллүүр сүбэтин кытта билиһиннэрии буолла.
Дьүүллүүр субэҕэ ыҥырыллан кэлбиттэр Улууспутугар саха тылын сайдарын туһугар үлэлэһэр дьоннорбут. Оннук уһуйааччыларбытынан буолаллар эбит:
1. Саввинова Н.В, Улуустааҕы оҕо киинин директора,
2. Стручкова А.Н., Баатаҕай орто оскуолатын учуутала.
3. Данилова С.М., Баатаҕайдааҕы сынньалаҥ киинин дириэктэрэ.
4. Аммосов М.В, Улуустааҕы оҕо хамсааһынын тэрийээччитэ.
5. Чирикова Л.В., улуустаагы туризм уонна экскурсия киинин методиһа.
6. Рожин Р.Д., улуустааҕы эбии үөрэхтээһин уһуйааччыта.
7. Старостина Л.Х, улуус Үөрэҕириитин салаатын методиһа.
8. Неустроева Ю.П., Баатаҕай орто оскуолатын учуутала.
Араатардартан бастакынан ыраах Суордаах нэһилиэгиттэн сылдьар уерэнээччилэр Васильева Виолетта, 7 кылаас "Кыым да саҕа учугэйи оҥоруу сыаналанар", Чукрова Милана, 6 кылаас " Улуу Кыайыыны уһансыбыта", Гаврильева Дарина, 11 кылаас "Дьоруой биһиги кэккэбитигэр" диэн толорууларын истэн бэркэ диэн сэҥээрдибит. Онтон салгыы хомоҕой тыллаах, бииртэн биир толорооччу тахсан истэ. Бука бары олус бэлэмнэммиттэрэ өтө харахха быраҕыллар. Иһиттибит Баатаҕай орто оскуолатын 5 "В" кылааһын үөрэнээччилэрин Колесов Сергей "Мин хос эһэбинэн киэн туттабын", Михайлов Константин "Мой прадед Степанов Николай Иванович - Ноорой олонхосут", Горохов Уйгулаан
"Таайым Николаев Алексей Васильевич Афганистаан сэриитин кыттыылааҕа", Попова Аймира, 8"А" кылаас "Афанасий Семёнович Садовников олоҕо", Рожин Андриан, 10 кылаас "Илья Николаевич Попов", Арыылаах орто оскуолатын үөрэнээччилэрин Старостина Мичийэ, 5 кылаас " Чем отличаются якутские бойцы в зоне специальной военной операции ", Бойко Аэлина, 6 кылаас " Вечная слава нашим героям...", Колесова Сандра,
6 кылаас "Буойун сулустаах аата уйэлэргэ умнуллубат!", Винокуров Николай, 9 кыаас " Хоодуоттар хотойдор ааттара үйэттэн үйэгэ ааттанар", Саввинов Георгий, 9 кылаас " Ийэ Дойдуга Таптал баар буоллаҕына, олох Аал Луук мастыы сириэдийэр...", Боруулаах орто оскуолатын кылааһын үөрэнээччилэрин Борисов Андрей, 7 кылаас "Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун суруйаачыта уонна Аҕа Дойду сэриитин дьоруойун Болот Боотур олоҕо", Слепцов Андрей, 5 кылаас "Сергей Иннокентьевич Юмшанов олоҕо ", Слепцов Эрсан, 5 кылаас "Биография С.А. Саввина - Кун Дьирибинэ, якутский писатель, участник и герой ВОВ", Дьааны куоратын уерэнээччилэрин Сазонов Артем, 9 кылаас "Габышев Сергей Васильевич сэриигэ сылдьыбыт олоҕо", Харчылаах Арсен,
7 кылаас " Я помню, я горжусь ", Фёдоров Алексей, 8 кылаас
"Гаврил Прокопьевич Третьяков", Адыаччы орто оскуолатын уерэнээччилэрэ Чириков Савелий . 8 кылаас "Мой герой", Чириков Богдан, 9 кылаас "Буойун суруйааччы Тимофей Егорович Сметанин", Анисимова Туяра, 10 кылаас " Герой Советского союза Ф.К.Попов", Архипова Валерия, 10 кылаас
" Үлэ киһини киһи гынар", Слепцов Саян, 9 кылаас " Вклад адычинцев в великую победу ". Боронук орто оскуолатын үөрэнээччилэрин Сыромятников Айтал, 5 кылаас "Горохова Ульяна Христофоровна ахтыытыттан", Тарабукина Аиза, 7 кылаас
"Горохов Михаил Егорович - тыыл бэтэрээнэ", Иванов Артем, 5 кылаас "Горохов Иннокентий Николаевич - охотник - стахановец", Забаровская Милана, 6 кылаас "Слепцов Кирилл Кириллович", Рожина Амелия, 5 кылаас " Эбэм Мария Николаевна сэрии кэмин оҕото", Лаврентьева Оксана, 9 кылаас " Слепцов Василий Алексеевич", Другин Айысхан, 9 кылаас " Боронук буойуннара", Иннокетьева Нарыяна " "Иннокентьев Иннокентий Федорович", Шестакова Александра, "Софронов Егор Иннокентьевич", Элгэс орто оскуолатын үөрэнээччилэрэ Окладников Иван, 6 кылаас " Буду жить я в написанных строках...", Фёдорова Миланна, 8 кылаас
"Пример отваги и любви к Родине", Стручкова Амалия, 9 кылаас "Анал байыаннай дьайыы кыттыылааҕа Рожин Василий Афанасьевич, Потапова Маргарита, 9 кылаас " Иван Николаевич Кульбертинов", Оройуоннааҕы оҕо кииниттэн Чирикова Анжелина, 8 кылаас
"Мои родственники - Герои", Малькова Анисия, 8 кылаас " Невидимые герои - волонтёры СВО",
Бастакы түһүмэххэ кыттыбыт оҕолорбут бука бары, иккис түһүмэххэ дорҕоонноохтук өйтөн хоһоону ааҕыыга күрэхтэстилэр. Бииртэн биир чаҕылхайдык, доргуччу ааҕар оҕолор күөрэйэн тахсан истилэр.
Үһүс түһүмэх син уустуктардаах буолла. Талан ылбыт тиэмэлэринэн үлэлээтилэр.
Түһүмэхтэр бүтээттэрин кытта фольклор куруһуогун салайааччыта Надежда Гаврильевна Слепцова манна мустубут дьону барыларын оһуокайга, сээдьэгэ ыҥыран үҥкүүлэттилэр, ыллаатылар - туойдулар, сахалыы оонньуулары оонньоттулар. Аны салгыы Ийэ тылбытыгар аналлаах кэпсэтиһии, ырытыһыы буолла. Маны иилээн - саҕалаан ыытта Мария Николаевна Артемьева. Бу ырытыһыы кэмигэр "Күн оҕолоро" түмсүү Баатаҕай орто оскуолатын 3 "В" кылааһын үөрэнээччилэрэ ( Салайааччы: Стручкова А.Н. ) "Мин сахабын ",
" Төрут тыл " диэн хоһооннору доргуччу ааҕан иһитиннэрдилэр. Аны нуучча уола Прокопьев Роман хомуска оонньоон көрдөрдө. Арыылаах орто оскуолатын учуутала Слепцова Н.А. оҕолору саҥарарга үөрэтии ньымаларын уопутуттан билиһиннэрдэ.
Ийэ тыл сайдарын туһугар үлэ күөстүү оргуйар, дьүүллүүр сүбэ кыайыылаахтары ааттаталаата. Кыайыылаахтарынан 5 - 6 кылаастарга буоллулар:
1. Окладников Иван,
6 кылаас, Элгэс.
2. Колесова Сандаара,
6 кылаас, Арыылаах.
3. Иванов Артём,
5 кылаас, Боронук.
4. Старостина Мичийэ,
5 кылаас, Арыылаах.
5. Слепцов Эрсан,
5 кылаас, Боруулаах.
6. Бойко Аэлина,
6 кылаас, Арыылаах.
7. Горохов Уйгулаан,
5 кылаас, Баатагай.
8. Рожина Амелия,
5 кылаас, Боронук.
9.Заборовская Милана, 6 кылаас, Боронук.
7-8 кылаастарга:
1. Федоров Алексей,
8 кылаас, Дьааҥы куората.
2. Васильева Виолетта,
7 кылаас, Суордаах.
3. Чириков Савелий,
8 кылаас, Адыаччы.
4. Попова Аймира,
8 кылаас , Баатаҕай.
5. Харчылаах Арсен,
7 кылаас , Дьааҥы куората.
6. Тарабукина Аиза, 7 кылаас, Боронук.
9 - 11 кылаастарга:
1. Анисимова Туяра,
10 кылаас, Адыаччы.
2. Слепцов Саян,
9 кылаас , Адыаччы.
3. Саввинов Георгий,
9 кылаас, Арыылаах.
4. Другин Айысхан,
9 кылаас, 1 миэстэ.
5. Рожин Андриан,
10 кылаас, Дьааҥы куората.
6. Стручкова Амалия,
9 кылаас, Элгэс.
7. Потапова Маргарита,
9 кылаас, Элгэс.
Уопсай түмүгүнэн саамай - саамай урдуку кыайыыны улахан сүһүөх кыттааччыларыгар ылла Суордаах орто оскуолатын 11 - с кылааһын үөрэнээччитэ Гаврильева Дарина. Салайааччыта - Ирина Николаевна Чукрова. Оттон орто сүһүөххэ саамай чулуу кыайыылаах - Федоров Алексей Дьааҥы орто оскуолатын 8 кылааһын үөрэнээччитэ. Салайааччыта - Васильева Акулина Степановна.
Кыайыылаахтарга бука барыларыгар кинигэ бэлэхтээх добун суруктар, кыттааччыларга туоһу суруктар туттарылыннылар. Ол кэнниттэн "Ийэ тыл" номинация Кыайыылаахтарыгар Винокуров Коляҕа уонна Саввинов Георгийга анал бириис - суруктаах саха чорооно туттарылынна. Уолаттар иккиэн Арыылаах орто оскуолатын үөрэнээччилэрэ, бэһис кылаастан 5 сыл устата сыл аайы бу күрэххэ ситиһиилээхтик кыттыбыттарын туоһута буолар. Салайаччылара Слепцова Н.А.
Махтал кэнчээри ыччаппытын Ийэ тылга угуйар уонна уһуйар учууталларбытыгар, иитээччилэрбитигэр, төрөппуттэргэ уонна тэрийээччилэрбитигэр.
Суруйуубун, Иван Горнай сөпкө да эппит эбит диэн, кини тылларынан бу дьоруойдары уруйдуур- айхаллыыр, киэн туттар, сүгүрүйэр биир улахан тэрээһин ситиһиилээхтик, үрдүк таһымнаахтык ыытыллыбытынан эҕэрдэлээн туран түмүктүүбүн.
Тыл күүһүн толору туһанан,
Тылбытын имитэн - хомутан,
Сахалыы, омуктуу ыраастык,
Саҥарыах - иҥэриэх тустаахпыт.
Стручкова А.Н., Баатаҕай орто оскуолатын учуутала.
20.02.25 сыл.
